(c) ca. 1985 ~ voor Nieuwsblad De Brug Weekend-editie.
Toon van de Ven en het zwerk
Met een kritische geest kan een mens zich tegen heel wat flauwekul beschermen. Verdiep je je ergens in en laat je het gezond verstand spreken dan voel je al gauw of er ergens iets scheef zit. Het risico hierbij zit hem in de omstandigheid dat je met je schouwende geest wel eens op iets kunt stuiten dat dan wel niet direct verklaarbaar is, maar waar toch te veel waarheid in zit om het als onzin te verwerpen.
Zoiets gebeurde de in Broekhuizen woonachtige tekenleraar, kunstschilder Toon van de Ven.
Tijdens zijn opleiding aan de Amsterdamse kunstacademie kwam hij via zijn toen nog toekomstige schoonfamilie in contact met astrologie, waar hij als gezonde Limburgse jongen nogal argwanend tegenover stond.
Om voor zichzelf te bewijzen dat dat gegoochel met sterren, planeetstanden, dierenriemtekens en tabellen niets voorstelde, ging hij zich erin verdiepen. Zoeken waar precies de fout zat.
En daarmee was het lot beslist. Hij hing eraan vast.
Tekst gaat verder onder illustratie.
Toon schetst een wereld
In 1946 was dat en zo'n 35 jaar later mag je Toon van de Ven een behoorlijk volleerd astroloog noemen.
Zijn vertrouwen in de sterren is groot, dat krijg je natuurlijk als dat zelden of nooit beschaamd wordt.
Hoe het precies mogelijk is dat de sterren en planeten zo'n grote invloed op dit ondermaanse uitoefenen weet eigenlijk nog steeds niemand. Dat die invloed er is, en hoe die tot uitdrukking komt, heeft men in de loop der eeuwen ervaren en opgetekend. Zo is een soort gebruiksaanwijzing ontstaan waarmee iemand die er een beetje in thuis is prima uit de voeten kan.
Serieuze horoscoop
Je wordt op een bepaald moment op een bepaalde plaats geboren. Op dat ogenblik wordt het uitspansel gekenmerkt door een bepaalde verhouding van sterren en planeten ten opzichte van elkaar.
Met het trekken van een horoscoop maakt de astroloog dat samenspel zichtbaar en aan de hand daarvan kan hij niet alleen een nauwkeurige karakterschets van de betreffende persoon optekenen, maar ook zien waar de beste ontwikkelingsmogelijkheden voor zo iemand liggen, wanneer er zich kritieke momenten in zijn leven voordoen en in welke richting naar oplossingen gezocht moet worden.
Een astroloog is geen koffiedikkijker die voorspelt wie je deze week allemaal tegenkomt en dat je volgende week prijs hebt in de lotto, maar een serieuze wetenschapsbeoefenaar die met zijn kennis probeert de medemens van dienst te zijn.
Dat de astroloog die met een weekbladrubriekje de lezer(es) een nieuwe liefde of een andere werkkring voorspiegelt niet tot de serieuze tak van sterrenwichelelaars gerekend hoeft te worden, zal duidelijk zijn.
Duizelen
Een horoscoop trekken is geen eenvoudige bezigheid. Zie je een astroloog daaraan werken, dan duizelt het je al snel.
Alles wordt omgezet in getallen. Vellen vol getallen.
Allemaal hebben ze betekenis dus allemaal moeten ze in de gaten gehouden worden. De kleinste misrekening kan een compleet verwrongen beeld opleveren. Concentratie en secuur werk is noodzaak.
Van de Ven trekt niet zomaar voor iedere belangstellende een horoscoop, want dan had hij geen vrij uur meer.
‘Ik neem alleen mensen die ten einde raad zijn, juist ontslagen uit een psychiatrische inrichting, of met zelfmoordpogingen achter de rug. Een uitgewerkte horoscoop kan hen wat meer inzicht in zichzelf verschaffen en daardoor weer wat zelfvertrouwen geven.’
Waterman-tijdperk
Je kunt nog veel meer doen als je wat afweet van de sterren en hun invloed. Niet alleen mensen zijn eraan onderhevig, ook landen, steden en het hele tijdsgebeuren zelf.
Zo ongeveer vanaf het jaar nul leefden we in het tijdvak van de vissen, een romantisch teken met mysterieuze aspecten. Een waterteken, aardgebonden dus en mogelijkheden scheppend voor kleine groepjes om grote meerderheden te overheersen.
In 1953 brak een nieuwe periode aan. Met het Vissen-tijdperk was de hele astrologische cyclus afgewerkt, zodat nu een nieuwe cirkel gedraaid kon worden, beginnend met het teken Waterman ook wel Aquarius genoemd.
De invloed van die overgang hebben we al volop gemerkt, merken we nog steeds en dat zal nog wel even aanhouden. Pas over een paar eeuwen gaat het volgende teken de tijd regeren.
‘Aquarius regeert’
Wat we tot dan allemaal te verwachten hebben heeft Toon van de Ven jaren geleden al uitgeknobbeld. De karakteristieken van Aquarius bracht hij in verband met het wereldgebeuren en daaruit trok hij een aantal opvallende conclusies.
’Voor mij was het een uitdagende opgave. Het duurt nog eeuwen eer Waterman volledig tot ontplooiing komt en zijn volle invloed op de mensheid doet gelden.
Ik raakte nogal geboeid door het gegeven dat het ons vergund is te leven op het raakvlak van twee zo volstrekt anders geaarde tijdperken.
Met mijn analyse hoop ik een bijdrage te leveren aan een betere verstandhouding tussen de mens die nog in het oude tijdperk leeft en de jeugd die terecht is gekomen in zo'n voltrekt andersoortige periode.'
Tekst gaat verder onder illustratie.
De nieuwe tijd baart popsterren en punks, ziet Toon.
Even doorlopen dan maar naar het atelier waar de schilderijen er rijen dik tegen de muur hangen de ruimte is bezaaid met voorwerpen die in tal van geschilderde stillevens figureren. Een veelheid van stijlen. Schilderijen die bol staan van al dan niet direct toegankelijke symbolen; op linnen van twee bij drie vastgelegde ‘popsterren’ en punks. Pentekeningen zijn er ook, heel veel. Allemaal gemaakt in zijn vrije uren die resten naar een dagtaak als tekenleraar aan Venlose school. Actief en veelzijdig mens denk je. Maar dat vindt hij zelf niet zo'n verdienste.
‘Als je geboren wordt met veel actieve aspecten in je horoscoop, dan zul je actief zijn. Heb je te veel stabiele aspecten dan zul je geneigd zijn te lang aan bepaalde standpunt te blijven hangen. Zijn er veel progressieve (vuur)aspecten dan zul je willen opklimmen.
Die aspecten zijn gewoon het gereedschap dat je meekrijgt. Wanneer je in een Eend 100 rijdt haal je eruit wat erin zit. Heb je een Porsche ter beschikking dan zul je je doel sneller bereiken.
In het medio 1976 door de Venlose uitgeverij van Spijk op de markt gebrachte boek 'Anders dan anderen, 15 keer Toon van de Ven’ (geschreven door Wim Aerts) waarin het over de paranormale begaafdheden van de kunstenaar gaat, is ook een hoofdstuk gewijd aan het Aquarius-tijdperk. Wij citeren (indertijd op verzoek van en met toestemming van Toon):
‘Vermoord worden om de macht door de heersers gaat zo langzaamaan tot het verleden behoren. Ook rijk en arm zullen straks niet meer bestaan. Aquarius maakt hieraan een einde omdat Aquarius een geheel andere structuur in zich draagt dan het teken vissen. Het is geen romantisch, geen dromerig, geen mysterieus, geen geheimzinnig en zeker geen onderdanig teken.
Aquarius is een teken dat streeft naar vrijheid en openheid Omdat het een luchtteken is. Het gezichtsveld van aquaris is veel ruimer dan dat van zijn voorganger vissen. Aquarius zal ook de geheimzinnige sluier van vissen oplichten en met zorg bewaren wat goed is voor hem als mens. Van de andere kant heeft alles wat niet bij hem past nu ook definitief afgedaan.
Over Aquarius heerst Uranus, de denker, de altruïst, de planeet van de vindingrijkheid en de genialiteit. Aquarius wil openheid en ruimte om zich heen. Onder geen voorwaarde wil hij onder een dictatuur leven.
Mijns inziens is dat dan ook vanaf 1953 al heel sterk merkbaar. Allen die geboren zijn na half augustus 1953 toen het Aquarius-tijdperk zijn intrede deed, leven sterk onder de invloed hiervan.
Aquarius is een revolutionair een excentriek werkend teken.
Merkwaardig, zijn voorganger wordt nog door een dierlijk teken gesymboliseerd, maar Aquarius door een mens, die bezig is een onuitputtelijke kruik leeg te gieten.
Het humanisme krijgt gedurende dit tijdperk alle kansen.
Aquarius is in gunstige zin zeer menslievend en streeft naar zelf beleefde wijsheid, heel anders dan onder het Vissen-tijdperk daar werd gedacht voor de grote groep.
Aquarius zorgt ook voor gelijkberechtiging en denkt zeer coöperatief. Je hoeft maar eens in je eigen omgeving rond te kijken en je ziet de bevestigingen van: banken en bedrijven gaan fusies aan, kerken trachten samen te gaan, landen verenigen zich om tot een gemeenschappelijke markt te geraken, etcetera.
Ook het concilie dat paus Johannes XXIII aankondigde is er een voorbeeld van, want de initiatiefnemer vermeldde voor zijn plan twee motieven: een pastoraal motief plus innerlijke vernieuwing en vooral aanpassing van de kerk aan het nieuwe tijdperk.
Kijk je wat verderop dan liggen ook daar de voorbeelden voor het opscheppen: we zien landen die andere landen helpen, er zijn volkeren die zich ten koste van veel bloed bevrijden van negatieve indringers, nog stammend uit het tijdperk Vissen. Onder Aquarius wil ieder mens aan zijn trekken komen -- niet goedschiks dan maar kwaadschiks desnoods.
Als de negatieve kant zich bij Aquarius manifesteert, ontstaat er ernstige verwarring die kan leiden tot krankzinnigheid.
En de disharmonische kant van zijn heerser Uranus maakt de mens fanatiek en brengt hem in één lijn van denken. Het maakt hem onhandelbaar en koppig dikwijls bestaat er in gevaar voor verval in sensuele excessen en de meest radicale denkbeelden.
Het luchtteken Aquarius heeft zich sinds 1953 al sterk van zich doen spreken. Denk maar eens aan de technische vooruitgang die door de ether gaat.
Onder het Vissen-tijdperk wist men nauwelijks wat aan de andere kant van de wereld gebeurde. Dat punt was aanvankelijk alleen maar bereikbaar via het water onder het tijdperk Aquarius gaat de ruimtevaart een steeds grotere plaats innemen, volkomen overeenkomstig het karakter van dit teken.
Ten tijde van Aquarius zal alle denken en doen in hoofdzaak gericht zijn op de mens en de kosmos, aangezien het een luchtteken is. En omdat de heerser Uranus beschikt over ongekende technische vaardigheden zal er in de toekomst ook ontzettend veel in de ruimte bereikt worden.
Als we nu eens even de jeugd wat nader bekijken die vanaf 1953 geboren is, dan valt ons op dat die jeugd ook duidelijk de vorm aaneemt van de Aquarius-mens, namelijk statig en rijzig. Dat de Aquarius-mens veel groter wordt dan zijn voorganger, kondigt mede de komst van het tijdperk Aquarius aan.
Het verschil met mensen uit de Vissen-tijd komt ook heel sprekend tot uiting in een volkomen andere geaardheid.
Jongeren van nu schrikken voor niets terug, zeggen gewoon frank en vrij hun eigen mening en dulden geen enkele vorm van dictatuur. Ze willen als mens behandeld worden. Etiketten interesseert hen niet meer. Het ware mens zijn betekent alles voor hun. Ze willen duidelijke taal.
Zo gaat ook ingepompte kennis tot het verleden behoren. Maar voor al diegenen die zich nog vastklampen aan het mooie en voor hen misschien ook wel romantische tijdperk van Vissen zal het een opgave zijn om begrip op te brengen voor deze mens van het nieuwe tijdperk.
Het omgekeerde is trouwens net zo moeilijk.
Aquarius draagt één aspect in zich dat me een bijzonder jammer lijkt, namelijk zijn onstabiliteit vandaar dat alles wat vandaag nog zeer vreemd is morgen opeens vrij normaal kan zijn.
Het is een erg veranderlijk teken, zodat het niet zo verwonderlijk is dat we onder dit teken ook geconfronteerd worden met de grootste verrassingen.
Het houdt van de andere kant de zaak natuurlijk wel bijzonder levendig.
Tot zover dit citaat. In het boek -- alleen nog antiquarisch verkrijgbaar -- wordt uitgebreider op de materie ingegaan.